محورها
کتاب
ترویج فرهنگ مقاومت و ایستادگی در برابر ناملایمات، افراد و جریان‌های زورگو و خودکامه جزو اصلی‌ترین و مهمترین برنامه انبیای الهی برای مردم بوده است.
در طول تاریخ همواره اقوام، امت‌ها و نسل‌هایی قربانی جریان‌های استثمارگر و طواغیت شده و در نهایت با پایداری و ایستادگی توانستند از بند ظلم و اسارت جریان‌های زیاده‌خواه نجات پیدا کنند.
امروز شاهد هستیم که ادراک و حساسیت مردم دنیا نسبت به ظلم‌هایی که در گوشه و کنارِ این کره خاکی بر هم‌نوعانشان روا داشته می‌شود، بیشتر از گذشته شده است. اما این موضوع به تنهایی کافی نیست. بلکه آن رسالتی که پروردگار متعال بر دوش مردم گذاشته، مقاومت و ایستادگی در برابر ظالمان تا برچیده شدن تمام مظاهر و مصادیق ظلم در تمام دنیاست. به همین دلیل از شما فعالان عرصه تعلیم و تربیت دعوت کردیم تا محصولات (کتاب‌هایی) را که با این مضامین و محتوا طراحی و تولید کرده‌اید، برایمان ارسال کنید تا بتوانیم با کمک همدیگر یک جریان اثرگذار فرهنگی پدید آوریم.
معیارهایی که برای انتخاب کتاب تراز مقاومت مورد نظر ماست عبارت است از:
- محتوا (پیام و مفهوم): در این شاخص می‌خواهیم بدانیم نویسنده به چه موضوعی از مسائل و مفاهیم مرتبط با مسأله مقاومت اشاره کرده و پیرامون آن محتوای کتاب را قلم زده است. میزان ارتباط موضوع کتاب با مسأله مقاومت، تناسب محتوای انتخاب شده با گروه سنی مخاطب که در ابتدای کتاب درج شده، دریافت‌ها و دانشی که مخاطب از مطالعه‌ی این کتاب می‌توانند داشته باشند از جمله نکات مهم در این محور است. آشنایی با تاریخچه و شخصیت‌های مقاومت در کشورها و اعصار مختلف، آشنایی با مفاهیمی نظیر شجاعت، عدالت خواهی، وطن دوستی و … مثال‌هایی برای این موضوع است. در این محور با رویکرد دانشی به بررسی کتاب خواهیم پرداخت.
- ساختار و غنی ادبی: هر داستانی از دریچه ادبیات کودک و نوجوان قابل بررسی و ارزیابی است. تطابق زبان و ادبیات داستان با ادبیات کودک و نوجوان، پرداخت شخصیت‌ها هم به جهت معرفی قهرمان‌ها و هم از جهت باورپذیری و واقع‌گرایی، ساختار داستانی صحیح و منسجم شامل آغاز، گره‌افکنی، گره‌گشایی خلاقانه، پیرنگ صحیح و …، انتقال غیرمستقیم پیام داستان و… از جمله مواردی هستند که در بررسی ساختار ادبی داستان مورد توجه قرار می‌گیرند.
- کیفیت هنری و زیبایی بصری: زیبایی تصویرسازی کتاب از جنبه هنری شامل سبک و تکنیک، تناسب با محتوای کتاب و رده‌بندی سنی مخاطب کتاب، طراحی گرافیک و طراحی جلد کتاب، صفحه‌آرایی. در ارزیابی کیفیت هنری و زیبایی بصری کتاب ارزیابی خواهد شد.
- اثربخشی تربیتی: در این محور به این سوالات پرداخته می‌شود که آیا محتوای کتاب می‌تواند مخاطب را به کنشگری فعال دعوت کند؟ مطالب بیان شده چقدر قابلیت عملیاتی شدن و کاربردی کردن در زندگی مخاطب را دارد؟ آیا یک فرآیند تربیتی در خلال داستان وجود دارد که بر مخاطب اثر سازنده داشته باشد؟ در این محور با رویکرد گرایشی به بررسی کتاب خواهیم پرداخت.
اگر همچین محصولی دارید، جای شما در جایزه حنظله خالی است.
بسته تربیت و یادگیری
محتوا (پیام و مفهوم)
خلاقیت و ابتکار در پرداخت به موضوع: عدم شعار زدگی
نگاه خلاقانه داشتن به یک موضوع همواره می‌تواند عامل تفاوت و تمایز اثر با سایر رقبا باشد. با توجه به اینکه در پرداخت به موضوع “مقاومت” احتمال شعارزدگی و تکرار مکررات وجود دارد، اثری که بتواند با نگاهی خلاقانه و به دور از کلیشه‌ها و شعارزدگی به موضوع “مقاومت” بپردازد می‌تواند از امتیاز بالایی برخوردار شود.تناسب با موضوع مقاومت
- آیا اهداف موضوعی مقاومت را پوشش می‌دهد؟ چه تعداد؟ (مبارزه، ایستادگی، فداکاری، وطن‌دوستی، عدالت‌طلبی، دفاع از ارزش‌ها، تقابل حق و باطل و…)
تناسب با گروه سنی درج‌شده
- آیا مفاهیم انتخاب شده برای گروه سنی انتخاب شده قابل درک هستند؟
فرم قالب (فالب‌های به کار گرفته شده)
تنوع استفاده از قالب‌ها
- به کارگیری انواع قالب‌ها برای درگیر کردن تعداد بیشتری از سلیقه‌ها، با توجه به تفاوت‌های فردی (هنری، ادبی، داستانی، نمایشی، بازی و…)
استفاده از قالب‌های جدید و به روز مثلا حوزه‌ی هوش مصنوعی
یکی از ضعف‌های موجود در بسته‌های تربیت و یادگیری، عدم به‌روز رسانی با توجه به نیازهای روز مخاطب است. بسته‌ای که از بازی‌های روز (ترند) بین کودکان و نوجوانان استفاده می‌کند یا از تکنولوژی‌های روز بهره‌برداری می‌کند، قطعا از امتیاز بالایی برخوردار است.وجود ارتباط معنا دار بین قالب فعالیت‌ها و محتوای فعالیت‌ها
وجود ارتباط معنادار بین قالب فعالیت‌ها و محتوای فعالیت‌ها همان مسئله‌ای است که منجر به پیوند بین محتوا و قالب می‌شود و مخاطب را به محتوا جذب می‌کند. هرچه این ارتباط عمیق‌تر باشد، اثرگذاری نیز بیشتر است.توجه به گروه سنی مخاطب در انتخاب فرم و قالب
یکی دیگر از مواردی که در انتخاب قالب‌ها باید به آن توجه کنیم گروه سنی مخاطب است. شاید بعضی بازی‌ها یا داستان‌ها برای گروه سنی نوجوان به نظر کودکانه برسد و نتوانند ارتباط بین موضوع و مخاطب را شکل دهند.قابل اصلاح و انعطاف‌پذیر بودن
- قابل اجرا در همه‌ی بسترها و امکانات / قابل انعطاف در مدل‌های اجرایی مختلف
اثر بخشی تربیتی
توجه به ساحت‌های مختلف یادگیری در انتقال محتوا (ادراکات، گرایشات، اعمال)
- آیا در پرداخت به موضوع به همه‌ی ساحت‌های یادگیری توجه شده است؟
انسجام و ساختار
- ساختار طراحی انتقال اهداف به خوبی رعایت شده؟
اثرگذاری تربیتی
- آیا محصول توانسته است یک فرآیند تربیتی را طی کند؟
تقویت روحیه امید و مقاومت، نه ترس و ناامیدی
مهمترین اثر تربیتی که بعد از پرداختن به موضوع مقاومت در کودک و نوجوان باید به وجود آید “تقویت روحیه‌ی امید و مقاومت و دوری از ترس و ناامیدی” است.ارائه‌ی بسته‌ی تربیتی (جزئیات ارائه‌ی بسته)
عنوان خلاقانه و مرتبط
عنوان باید متناسب با محتوا و خلاقانه انتخاب شده باشد.جامعیت و در عین حال مختصر و مفید بودن
مخاطب با یک نگاه اجمالی باید بتواند تشخیص دهد از کجا باید شروع کند و هدف نهایی چیست.قابل فهم برای عموم
افراد با هر سطحی از دانش و آگاهی باید بتوانند از محتوای بسته استفاده کنند.به روز بودن
استفاده از قالب‌های جدید و به روز برای ارائه‌ی بسته.هنرمندانه و خلاقانه بودن
بسته‌ی تربیتی باید هنرمندانه و خلاقانه باشد. در پایان؛ اگر شما هم توانسته‌اید چنین بسته‌ای طراحی کنید که توانایی تأثیرگذاری تربیتی و هنری دارد، جای شما در جایزه‌ی حنظله‌ست. فرصت را از دست ندهید و نشان دهید که می‌توانید در این مسیر پیشرو باشید!سایت و پلتفرم
نحوه‌ی داوری سایت‌ها و پلتفرم‌ها در جشنواره حنظله:
در جشنواره حنظله، ما تنها به ظاهر سایت‌ها اکتفا نخواهیم کرد، بلکه با دقت بررسی خواهیم کرد که این فضاها تا چه اندازه واقعاً به رشد، امنیت و تربیت کودک و نوجوان کمک خواهند کرد. داوری این بخش با رویکردی کارشناسانه و تربیتی انجام خواهد گرفت تا به‌جای انتخاب صرفاً زیباترین یا پربازدیدترین سایت، بهترین تجربه‌ی کودک‌محور و ارزش‌محور برگزیده شود.
📋 شاخص‌های ارزیابی:
هر سایت یا پلتفرم از چهار جنبه‌ی کلیدی مورد بررسی قرار خواهد گرفت:
- محتوا
بررسی خواهد شد که آیا مطالب سایت متناسب با سن کودک یا نوجوان هستند؟ آیا پیام‌هایی چون امید، همدلی، ایستادگی و مسئولیت اجتماعی را منتقل خواهند کرد؟ آموزش‌ها به‌صورت داستانی، جذاب و غیرمستقیم ارائه خواهند شد یا به‌صورت خشک و شعاری؟
- ویژگی‌های فنی
سنجیده خواهد شد که استفاده از سایت تا چه اندازه برای کودک و نوجوان ساده و امن خواهد بود. طراحی گرافیکی آن کودک‌پسند یا مطابق سلیقه‌ی نوجوان خواهد بود؟ آیا سرعت مناسبی خواهد داشت و اطلاعات مخاطب را به‌درستی محافظت خواهد کرد؟ و آیا راهکارهایی برای فیلتر محتوای نامناسب در نظر گرفته خواهد شد؟
- جذابیت بصری و هنری
سایت‌ها باید افزون بر مفید بودن، برای کودک و نوجوان دوست‌داشتنی و خلاقانه نیز باشند. رنگ‌ها، تصاویر، شخصیت‌ها و روایت‌های بصری به‌گونه‌ای طراحی خواهند شد که کودک و نوجوان را جذب کنند و با پیام‌های تربیتی هم‌راستا باشند.
- تأثیر تربیتی
بررسی خواهد شد که سایت صرفاً سرگرم‌کننده نباشد، بلکه زمینه‌ساز تفکر، گفت‌وگو با والدین و شکل‌گیری رفتارهای مثبت و آگاهانه در زندگی واقعی کودک و نوجوان شود.
✅ طریقه‌ی امتیازدهی:
در هر شاخص، داوران نمره‌ای بین ۱ تا ۵ (از ضعیف تا عالی) اختصاص خواهند داد. برخی شاخص‌ها همچون ایمنی روانی کودک و نوجوان یا تناسب محتوا با سن، دارای وزن بیشتری در امتیازدهی خواهند بود.
در پایان، نمره‌ی نهایی هر سایت از مجموع ۱۰۰ امتیاز محاسبه خواهد شد. تنها سایت‌هایی که امتیاز بالایی کسب کنند و از نظر محتوایی، تربیتی، فنی و هنری قابل دفاع باشند، به‌عنوان آثار برگزیده انتخاب خواهند شد.
