محور ها
اسباب بازی
اهمیت تولید اسباب بازی‌های مرتبط با حوزه مقاومت
اسباب بازی‌ها نه تنها ابزاری برای سرگرمی کودکان هستند، بلکه می‌توانند فرهنگ‌ها، ارزش‌ها و آموزه‌های مهم را به نسل‌های آینده نیز منتقل نمایند. تولید اسباب بازی‌های مرتبط با حوزه مقاومت به کودکان این امکان را می‌دهد که با مفاهیم مهمی از جمله ایثار، وفاداری و پایداری آشنا شوند. این نوع اسباب بازی‌ها به پرورش هویت ملی و فرهنگی کمک کرده و با ایجاد بستری برای گفتگو و یادگیری، ایده‌های مثبتی را در دل کودکان نهادینه می‌کنند.
اما اسباب‌بازی مناسب برای این حوزه چه ویژگی‌هایی دارد؟
به منظور ارزیابی و انتخاب بهترین محصولات در این جشنواره، ما به دنبال اسباب بازی‌هایی هستیم که دارای ویژگی‌های زیر باشند:
- آموزندگی: اسباب بازی‌ها باید بتوانند آموزه‌های مهمی درباره مقاومت، تاریخ و فرهنگ کشور را به کودکان منتقل کنند.
- خلاقیت و نوآوری: طراحی خلاقانه و نوآورانه که توجه و علاقه‌ی کودکان را جلب کند و مفاهیم موردنظر را در قالب صحیح منتقل نماید.
- کیفیت ساخت: استفاده از مواد با کیفیت و ایمن و متناسب با موضوع و هدف محصول که سلامت کودکان را تضمین کند.
- متناسب با سن مخاطب: طراحی محصول باید مناسب سن مخاطب هدف باشد و به نیازهای آموزشی و سرگرمی او پاسخ دهد.
- توجه به آموزه‌های تربیتی: اسباب بازی‌ها باید فرصتی برای یادگیری مفاهیم مختلف تربیتی و همچنین تقویت مهارت‌های گوناگون فراهم کنند تا کودکان و نوجوانان با استفاده از این محصولات از لحاظ ذهنی و جسمی رشد نمایند.
شاید بتوان گفت آن چیزی که از همه موارد بالا اهمیت بیشتری دارد، درست چیدن و کنار هم قرارگرفتن این موارد در یک محصول است؛ زیرا زمانی این موضوعات به درستی به مخاطب منتفل می‌شوند که در جای خود و هماهنگ با کل محصول بکار برده شده باشند. وگرنه مانند بسیاری از محصولات، یکسری جزایر جدا از هم را شاهد خواهیم بود و ارتباطی با یکدیگر ندارند ولی بطور جداگانه نقش خود را به خوبی ایفا می‌نمایند.
برای مثال، گاهی می‌توان بطور مستقیم به برخی اسطوره‌های ملی و بین‌المللی و یا فرهنگ‌ها و آداب و رسوم مختلف اشاره کرد. این کار بیشتر می‌تواند در قالب عروسک‌ها و اکشن فیگورها دیده شود که در جهان سابقه زیادی دارند.
از سوی دیگر، با اسباب‌بازی‌های مواجه هستیم که کاربردهای مشخص و متنوعی دارند اما قابلیت افزودن مفاهیم موردنظر طراح و تولیدکننده را نیز دارند و می‌توان در بستر آن محصول، برخی مفاهیم را به مخاطب منتقل کرد و از آنجائیکه این مفاهیم با مهارت‌ها و مزیت‌های محصول عجین شده‌اند، تأثیرگذاری دوچندانی خواهند داشت.
بازی رو میزی
محور «بازی رومیزی» به دنبال آثاری است که با طراحی هدفمند، تجربه‌ای سرگرم‌کننده و در عین حال معنا‌دار برای نوجوان خلق کنند. در این آثار، مفهوم مقاومت نه فقط در ظاهر، بلکه در ساختار، هدف و روایت بازی باید حضور داشته باشد. انتقال مفاهیم فرهنگی از مسیر بازی، تنها زمانی اثرگذار خواهد بود که محصول از جنبه‌های مختلف طراحی، ساخت، محتوا و تأثیر تربیتی به خوبی پرداخته شده باشد.
در این محور، صرفاً انتخاب یک موضوع مرتبط با مقاومت کافی نیست؛ ما به‌دنبال بازی‌هایی هستیم که این مفاهیم را زیسته کنند، نه فقط بیان.
شاخص‌های ارزیابی در چهار محور اصلی:
۱. محتوایی
در این بخش کیفیت محتوای مفهومی، داستان و پیام بازی بررسی می‌شود:
- موضوع بازی چقدر با مفهوم مقاومت گره خورده است؟
- آیا داستان یا ایده‌ی اصلی بازی، نوآورانه و دارای عمق است؟
- آیا محتوا به‌درستی برای رده‌ی سنی نوجوان تدوین شده؟
- تا چه حد از عناصر فرهنگی، تاریخی یا الهامات بومی به‌خوبی و خلاقانه استفاده شده است؟
۲. فنی
به کیفیت و کارآمدی اجرای بازی پرداخته می‌شود:
- آیا قوانین بازی واضح، روان و بدون ابهام هستند؟
- آیا طراحی مکانیزم‌ها (Game Mechanics) به‌درستی انجام شده و با گروه سنی مخاطب هماهنگ است؟
- کیفیت ساخت اجزا (کارت‌ها، مهره‌ها، صفحه بازی و…) چقدر استاندارد است؟
- آیا بازی از نظر دوام و کاربردپذیری، قابل استفاده‌ی مکرر است؟
۳. بصری
ظاهر و طراحی گرافیکی بازی در این بخش ارزیابی می‌شود:
- طراحی بصری بازی چقدر با محتوای آن هماهنگ است؟
- آیا از رنگ‌ها، فرم‌ها و تصاویر به شکل حرفه‌ای و متناسب با سلیقه‌ی نوجوان استفاده شده؟
- بسته‌بندی چقدر جذاب، خلاقانه و متناسب با هویت بازی است؟
- آیا بازی از نظر ظاهری تجربه‌ای متمایز ارائه می‌دهد یا در دام طراحی‌های کلیشه‌ای افتاده؟
۴ .اثربخشی تربیتی
در این بخش، نقش بازی در تأثیرگذاری تربیتی و ذهنی بر مخاطب بررسی می‌شود:
- آیا بازی مفاهیمی مثل ایستادگی، همدلی، تصمیم‌گیری اخلاقی یا انتخاب‌های دشوار را منتقل می‌کند؟
- آیا باعث می‌شود نوجوان با مسئله‌ی مقاومت ارتباط درونی برقرار کند؟
- آیا تجربه‌ی بازی می‌تواند در ذهن و نگاه مخاطب به جهان تغییری هرچند کوچک ایجاد کند؟
اگر شما هم توانسته‌اید بازی‌ای طراحی کنید که سرگرمی را با اندیشه، و هیجان را با معنا پیوند دهد،
حنظله جایی‌ست برای بروز و ظهور آن.
بازی ویدئویی و دیجیتال
در دنیای امروز، بازی‌های ویدئویی و دیجیتال به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم در فرآیند یادگیری و تربیت نسل‌های آینده شناخته می‌شوند. این بازی‌ها نه‌تنها ابزاری برای سرگرمی هستند، بلکه به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم می‌توانند مفاهیم تربیتی و فرهنگی ارزشمندی را به کودکان و نوجوانان منتقل کنند. از جمله مفاهیم اساسی که باید در این بازی‌ها گنجانده شود، موضوع مقاومت و ایستادگی در برابر ظلم و نابرابری است. این مفاهیم به‌ویژه در دنیای امروز که نوجوانان با چالش‌ها و پیچیدگی‌های زیادی مواجه هستند، اهمیت دوچندان دارد.
در جشنواره حنظله، ما به دنبال شناسایی و تقدیر از بازی‌هایی هستیم که بتوانند مفاهیم مقاومت، عدالت‌خواهی و ایستادگی در برابر ظلم را به‌طور مؤثر و جذاب به مخاطبان خود منتقل کنند. برای ارزیابی این بازی‌ها، چهار شاخص اصلی تعیین کرده‌ایم که از جنبه‌های مختلف به ارزیابی تأثیرگذاری تربیتی، طراحی، محتوای آموزشی و بصری بازی‌ها می‌پردازد.
- تاثیرگذاری تربیتی
- توانایی آموزش مفاهیم مقاومت: بازی باید به‌گونه‌ای طراحی شده باشد که مفاهیم مقاومت، ایستادگی در برابر ظلم و عدالت‌خواهی را به‌طور غیرمستقیم و جذاب به کودکان و نوجوانان منتقل کند.
- تأثیر بر تغییر رفتار و نگرش: بازی باید قادر باشد تغییرات مثبت در نگرش و رفتار مخاطب ایجاد کند و او را به کنشگری فعال در زندگی واقعی سوق دهد.
- آموزش مفاهیم تربیتی و اخلاقی: بازی‌ها باید به مخاطب این آگاهی را بدهند که چطور در برابر مشکلات ایستادگی کند و از راه درست عمل نماید.
- فرم و قالب
- طراحی گرافیکی و جذابیت بصری: بازی باید از طراحی گرافیکی جذاب و متناسب با مخاطب کودک و نوجوان برخوردار باشد، به‌طوری که توجه و علاقه آن‌ها را جلب کند.
- تنوع در انواع بازی‌ها: بازی‌ها باید قالب‌های مختلفی از جمله ماجراجویی، استراتژیک، اکشن و غیره را پوشش دهند تا بتوانند سلایق مختلف گروه‌های سنی مختلف را جلب کنند.
- مناسب بودن برای گروه سنی: بازی باید بر اساس سن و درک مخاطب طراحی شود. برای کودکان مفاهیم ساده‌تر و برای نوجوانان مفاهیم عمیق‌تر و چالش‌برانگیزتر.
- محتوا
- تناسب محتوای بازی با موضوع مقاومت: محتوای بازی باید به‌طور واضح و قابل‌فهم به مفاهیم مقاومت، فداکاری و ایستادگی در برابر ظلم پرداخته باشد.
- درک و قابل‌فهم بودن محتوا برای گروه سنی هدف: محتوای بازی باید با زبان و مفاهیم متناسب با سن مخاطب طراحی شود، به‌طوری که کودک یا نوجوان بتواند آن را درک کند.
- پیام‌های اخلاقی و اجتماعی: بازی باید پیام‌هایی راجع به شجاعت، عدالت‌خواهی و دفاع از مظلومان به‌طور غیرمستقیم و جذاب منتقل کند.
- بصری و ارائه
- تصاویری که پیام مقاومت را به‌خوبی انتقال دهند: استفاده از تصاویر و گرافیک‌هایی که ضمن جذابیت بصری، مفهوم مقاومت را به‌طور مؤثر نشان دهند.
- طراحی محیط بازی: محیط بازی باید به‌گونه‌ای طراحی شده باشد که حس مقاومت و مبارزه را در بازیکن ایجاد کند، مثلاً استفاده از رنگ‌های تیره در بخش‌های مبارزه و رنگ‌های روشن در بخش‌های پیروزی.
- جذابیت هنری و کاراکترهای بازی: کاراکترهای بازی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که برای مخاطب جذاب باشند و در عین حال در راستای پیام‌های آموزشی و تربیتی بازی قرار گیرند.
اگر شما هم توانسته‌اید چنین محصولی را طراحی و تولید کنید، در حنظله منتظر شما هستیم. به ما بپیوندید و در این مسیر تأثیرگذار نقش خود را ایفا کنید!
